نظام‌های آموزشی و فرآیند آموزش و پرورش (تعلیم و تربیت)، با توجه به پیشرفت جوامع همواره دستخوش تغییر و تحول است و تحول آموزش و پرورش خود، معلول دگرگونی اجتماعیف علوم تکنولوژی است. در جوامع پیچیده و پیشرفته سرعت دگرگونی نظام‌های آموزشی آن‌چنان سریع است که نیازمند دگرگونی کلی در ساختار نظام آموزشی می‌شد. در این دنیای پیچیده هیچ‌کس بی‌نیاز از تعلیم و تربیت نسبت و این، تنها راه تحقق انسان واقعی و دسترسی به کمال مطلوب است
* گرایش‌ها و ابعاد مختلف این رشته در کارشناسی ارشد
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش‌های روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، روانشناسی تربیتی، مشاوره و راهنمایی و مشاوره (مدرسه‌ای، شغلی، خانواده، توانبخشی) است. برای آشنایی بیشتر با هر گرایش به لینک حاشیه مراجعه کنید.
توضیحی پیرامون هر گرایش
* مشاوره و راهنمایی
مشاوره: رابطه‌ای است پویا و با هدف که بر اساس مشارکت مشاور و مراجع و با روش هایی منطبق بر نیازمندی‌های مراجع انجام می‌گیرد. در این رابطه توجه به خود تصمیم‌گیری از طرف مراجع مورد تأکید است.
راهنمایی: بخشی از تعلیم و تربیت است که کمک دانش‌آموز را در تمام سنین به طریق منظم و سازمان یافته در اینکه او تصمیم‌گیری مناسب را در سازگاری تحصیلیش و موفقیت در یک حرفه یاد بگیرد، بررسی می‌کند.
* آموزش و پرورش کودکان استثنائی
هدف از آموزش و پرورش کودکان استثنائی فراهم کردن فرصتهای مناسب و امکانات آموزشی ویژه به منظور شکوفا سازی حداکثر تواناییهای ذهنی و جسمی این کودکان با توجه به ویژگیهای عقلانی و جسمانی آنان است. این کودکان را می‌توان به گروه‌های عقب مانده ذهنی، معلول جسمی، نابینا و نیمه بینا، ناشنوا و نیمه شنوا، کودکان مبتلا به اختلالات عاطفی و اجتماعی و کودکان تیزهوش تقسیم کرد.
* زمینه‌های اشتغال
مشاوره دارای ابعاد مختلفی است و می‌توان برای انتخاب رشته تحصیلی، ازدواج، شغل‌‌یابی، نحوه ارتباط در یک محیط صنعتی، نحوه ارتباط اعضای خانواده و یا نحوه روبرو شدن با بحران‌های دوران نوجوانی و جوانی از مشاور کمک گرفت. امروزه شغل مشاوره یکی از شغل‌های تعریف شده در آموزش و پرورش است و هر مدرسه در مقطع متوسطه و یا پیش دانشگاهی حداقل نیاز به یک مشاور دارد. به همین دلیل با کمبود کارشناس در رشته مشاوره روبه‌رو هستیم. در ضمن یک مشاور می‌تواند به غیر از آموزش و پرورش، در بهزیستی، کمیته امداد، فرهنگسراها، مراکز باز پروری و زندان‌ها به کار مشاوره بپردازد.
