تجربه یک دانشجو که برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری به فرانسه رفته است :

۱/ توصیه اکید من این هست که قبل از اومدن زبان خودتون رو به حد عالی‌ ( نه کافی‌ ) برسونید. .. اگر فکر میکنید‌ میایین اینجا و بعد ۳ یا ۴ ماه راه ‏میوفتید اشتباهی‌ بزرگ مرتکب شدید.. چون اولا شما همش سر کلاس هستید وقت زبان کار کردن ندارید.. و دیگه اینکه وقتی‌ سر کلاس میرید و هیچی‌ نمیفهمید زده میشید.

۲/ مدرک کلیه دانشگاههای‌ ایران در اینجا مورد قبول هست از آزاد گرفته تا غیر انتفاعی‌ و پیام نور…

۳/ افراد زیادی از من میپرسند که چه دانشگاهی‌ مثلا برای فلان رشته بهتره.

عزیزان شما در حال حاضر نمیتونید انتخاب داشته باشید.. اولا اینکه تمام دانشگاههای‌ فرانسه از لحاظ امکانات و کیفیت تدریس در یک سطح هستند.. دانشگاهی‌ که تو پاریس هست با دانشگاهی‌ که تو یه شهر ۱۰۰ هزار نفری هست از این لحاظ یکی‌ هستند.. و هیچ فرقی‌ باهم ندارند.. شما وقتی‌ اقدام به گرفتن پذیرش می‌کنید از ۴ یا ۵ جا درخواست میدی و از بین اینها از یکی‌ یا دوتا دانشگاه جواب مثبت میگیری ، پس عملا حق انتخاب نداری که به کدوم دانشگاه بری در نتیجه به فکر این مساله نباشید .. شما سعی‌ کنید از هر جا که درخواست میدید اسمش در لیست وزارت علوم پیدا بشه.. همین !

اینکه فلان دانشگاه تو معماری قوی هست و یا فلان دانشگاه تو حقوق ضعیفه.. به این چیزا فکر نکنید.

۴/ برای انجام مراحل پذیرش لازم است شما با زبان فرانسه آشنایی نسبی داشته باشید. در ضمن در قسمت مدارک لازم برای پذیرش مدرک زبان ضروری نیست ولی اگر داشته باشد تا حد بسیار بالایی در گرفتن پذیرش و ویزا تاثیر میگذارد.

هر کسی که از یکی از دانشگاه‌های ایران مدرک کارشناسی ارشد گرفته است می‌تواند تحصیلات خود را در مقطع دکترا در خارج از کشور ادامه بدهد. امکان گرفتن کمک هزینه در این مقطع بیشتر از کارشناسی ارشد است ولی در عین حال شخص باید توانایی تامین هزینه‌های خود را داشته باشد.

دکتری در فرانسه

رشته‌های موجود در دانشگاههای فرانسه :

۱) دانشکده حقوق/جرم شناسی:

– حقوق، جرم شناسی، مدیریت عمومی

۲) دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی:

– فیزیولوژی کار و سازمان، فیزیولوژی اجتماعی (گسترش فرهنگ بین کشورها)، روانشناسی (نوروپیسیکولوژی)، روانشناسی ( بالینی و آسیب شناسی روانی)، علوم تربیتی، گفتاردرمانی

۳) دانشکده علوم:

– ریاضیات، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زمین‌شناسی، بیولوژی، ژئوگرافی (جغرافیا)، علوم مهندسی، آمار، بیوشیمی و بیولوژی مولکولی، بیولوژی ارگانیسم و اکولوژی، بیوانفورماتیک و مدلسازی، علوم و فناوری محیط، علوم کشاورزی، مدیریت توریسم، مدیریت محیط، بیوشیمی (بیولوژی سلولی و مولکولی)، اقیانوس‌شناسی، علوم فضایی

۴) دانشکده ادبیات و فلسفه

– فلسفه، اخلاق، زبان و ادبیات کهن (کلاسیک)، زبان و ادبیات کهن (مشرق زمین)، زبان و ادبیات فرانسه و لاتین، زبان و ادبیات فرانسه و لاتین (فرانسه زبان خارجی)، زبان و ادبیات مدرن، زبان و ادبیات مدرن ( آلمانی)، زبان و ادبیات مدرن (عربی)، زبان و ادبیات مدرن (اسلاو)، تاریخ، تاریخ هنر و باستان‌شناسی، تاریخ هنر و موسیقی شناسی، اطلاعات و ارتباطات، زبانشناسی، علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، صنعت نمایش (نویسندگی و انتقاد سینما)، صنعت نمایش (مخاطب زنده)، علوم دینی و غیرمذهبی، مدیریت فرهنگی

۵) علوم اجتماعی، سیاسی و اقتصادی

– جامعه شناسی، مردم شناسی، علوم سیاسی (عمومی)، علوم اقتصادی، علوم انسانی و اجتماعی، مدیریت منابع انسانی، علم جمعیت و توسعه، علوم سیاسی (روابط بین‌الملل)

– مدیریت مردمی، علم کار،مهندسی اداری (علم مدیریت)

۶) علوم دارویی

– داروسازی

۷) پزشکی

– پزشکی (عمومی و Certificate برای برخی تخصص های پزشکی)‌، دندانپزشکی (عمومی و Certificate برای برخی تخصص‌های دندانپزشکی)، دامپزشکی، بیومدیکال

۸ ) انستیتو بهداشت عمومی

– بهداشت عمومی(اداره سیستمهای بهداشتی)، بهداشت عمومی(توسعه و آموزش بهداشت)، بهداشت عمومی(امراض مسری و آمار زیستی)، بهداشت عمومی(اداره واحدها و سیستمهای پرستاری)، بهداشت عمومی(بهداشت محیط)

۹) انستیتو تربیت بدنی

– بدنسازی، جنبش درمانی و انطباق مجدد

۱۰) انستیتو مطالعات اروپایی

– مطالعات اروپایی (سیاست)، مطالعات اروپایی (اقتصاد)، مطالعات اروپایی (تاریخ و فرهنگ اروپا)

۱۱) علوم کاربردی (پلی تکنیک)

– مهندسی معماری داخلی، معماری، مهندسی عمران، مهندسی ساختمان، بیومهندسی

– مهندسی شیمی و مواد، مهندسی برق، مهندسی الکترومکاتیک، مهندسی پزشکی، مهندسی مکانیک، مهندسی کامپیوتر، مهندسی بیومدیکال، مهندسی هوافضا، بیومهندسی: علوم و تکنولوژی محیط زیست، بیومهندسی: علوم کشاورزی، بیومهندسی: شیمی و بیوصنعت، مهندسی معدن، شهرسازی، مهندسی هسته‌ای

۱۲) دانشکده علوم اداری

– مهندسی اداری، علوم اقتصادی، علوم اداری

۱۳) دانشکده ی هنر و معماری شامل کلیه ی شاخه های هنر

جلسه دفاع از تز دکترا (Soutenance)

مدارک لازم برای گرفتن پذیرش دکترا :

مدرک زبان فرانسه (TCF یا DELF)

داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد به همراه ریز نمرات دانشگاهی

رزومه یا CV

مقالات علمی (ضروری نیست اما توصیه می‌شود)

انگیزه نامه یا Lettre Motivation

توصیه نامه از اساتید

زمان مناسب برای شروع اقدامات لازم :

چنانچه شما قصد دارید که در پاییز سال آینده تحصیلات خود را در خارج از کشور آغاز کنید، معمولا لازم است که مدارک مورد نیاز را تا قبل از پایان سال جاری میلادی تکمیل نموده باشید. به عنوان مثال چنانچه شما قصد دارید که در پاییز سال ۲۰۰۹ میلادی تحصیلات خود را شروع نمایید، باید مدارک مورد نیاز را تا قبل از پایان سال ۲۰۰۸ آماده کرده باشید. البته این نکته قابل ذکر است که در بیشتر دانشگاهها هرموقعی از سال برای پذیرش در مقطع دکترا ، میتوان اقدام کرد.

تعدادی از دانشجویان در زمان ارسال مدارک همچنان مشغول تحصیل هستند و هنوز فارغ‌التحصیل نشده‌اند. تقریبا تمام دانشگاه‌ها به شما این امکان را می‌دهند که در زمان شروع تحصیل (نه در زمان ارسال مدارک) یا حتی بعد از شروع تحصیل، مدرک فارغ‌التحصیلی از مقطع قبلی را ارائه نمایید. در نتیجه در زمان ارسال مدارک لازم نیست که حتما فارغ‌التحصیل شده باشید، و می‌توانید در سال آخرِ تحصیل مدارک خود را ارسال نمایید. بدیهی است که قبل از شروع تحصیل در خارج از کشور باید از دانشگاه‌ِ فعلی فارغ‌التحصیل شوید. در این جور موارد با ترجمه گواهی اشتغال به تحصیل و ریزنمرات ، درخواست پذیرش میدهید.
نکات مهم در دادن ایمیل به اساتید:

  1. استادها در فصل پذیرش حدود روزی ۲۰ الی ۳۰ ایمیل از دانشجوها دریافت می‌کنند. در نتیجه حتی استاد‌هایی که به دنبال دانشجو هستند ترجیح می‌دهند بیشتر از یک دقیقه برای خواندن ایمیل شما وقت نگذارند. در نتیجه ایمیل را طوری بنویسید که استاد بتواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن با تجربیات شما آشنا بشود. این موضوع در مورد رزومه هم صادق است. بنابراین مطالب غیرضروری و نه چندان مرتبط را از رزومه‌ای که برای استادها می‌فرستید حذف نمایید و سعی کنید رزومه را تا آنجا که ممکن است خلاصه کنید تا بیشتر کارهای مرتبط با کار استاد و همچنین موفقیت‌های مهم شما را شامل شود.
  2. به استاد‌هایی که زمینه کاریشان هیچ ربطی به هم ندارد ایمیل نزنید! به عبارت دیگر سعی کنید که واقعا به کسانی که به کارشان علاقمندید ایمیل بزنید. استادهای یک دانشکده با هم ارتباط دارند و ممکن است متوجه بشوند که شما به همه ایمیل زده‌اید و فقط هدفتان این است که به هر قیمتی که شده است پذیرش بگیرید.
  3. ترجیحا در subject ایمیل به طور صریح به موضوع کاری استاد اشاره کنید و تنها به گفتن این که به زمینه کاری استاد علاقمندید اکتفا نکنید. برای مثال فرض کنید که استاد مورد نظر در زمینه Virtual Machine کار می‌کند:

Interested in doing research on Virtual Machines می‌تواندsubject خوبی باشد.

در حالی که Interested in your field of research یا عناوین کلی‌ای مثل این، مناسب نیست.

درصورتی که استاد پاسخ مثبت به درخواست شما داد فرمی براتون از طرف منشی اکول دکترا (دانشکده دکترا) برای شما ارسال میشه که همراه اون ، مدارک خواسته شده را در پاکت میگذارید و به دانشگاه میفرستید.

از اونجاییکه نمیشه به پست ایران برای ارسال مدارک اطمینان کرد (خودم ۳ دفعه بسته های پستیم گم شد) از پست هایی نظیر DHL یا TNT استفاده کنید (کمتر از نیم کیلو ۲۷ هزار تومان هزینه داره) که مطمئن خواهید بود پاکت شما به مقصد میرسه.