ضرایب درس استعداد تحصیلی در آزمون | بررسی استعداد و آمادگي تحصيلي در آزمون | بررسی سوالات استعداد تحصیلی | فیلم آموزشی استعداد تحصیلی
در سال ۱۳۹۰، آزمون ورودي مقطع دكترا در رشته‌هاي مختلف به صورت نيمه متمركز برگزار شد.
اين آزمون شامل ۲ مرحله آزمون كتبي سراسري و مصاحبه حضوري است.
در مرحله اول:
داوطلباني كه امتياز بيشتري كسب كنند، به تعداد چند برابر ظرفيت براي انجام مصاحبه به دانشگاه‌ها معرفي مي‌شوند.
يكي از مواد امتحاني آزمون كتبي در همه رشته‌ها، استعداد تحصيلي است.
GMAT یا استعداد تحصیلی آزمونی برای سنجش توانایی، تجزیه و تحلیل و تصویرسازی ذهنی، تمرکز و سرعت عمل، قدرت و سرعت انتقال مفاهیم و هوش داوطلب به شمار می‌رود.
آزمون استعداد تحصیلی بومی‌سازی شده و ترکیبی از آزمون‌های بین‌المللی GMAT و GRE است که در کنکور مقطع دکتری با نام آزمون استعداد تحصیلی شناخته می‌شود.
در ایران این آزمون اولین بار در سال ۱۳۷۴ برای مقطع کارشناسی ارشد طراحی گشت.
همزمان با برگزاری آزمون دکتری از سال ۱۳۸۹در کنکور این مقطع، برای تمامی رشته‌ها به عنوان یکی از سرفصل‌های امتحانی مطرح شد.
در گذشته سؤالات آزمون‌های GMAT و GRE بین‌الملل عیناً ترجمه می‌شد که در حال حاضر تیم مجزایی برای طراحی تست‌های جدید داخلی برای این آزمون در سازمان سنجش وجود دارد و می‌توان گفت کیفیت سؤالات آن هم از استاندارد داخلی خوبی برخوردار است.
نکته:
به علت ناشناخته بودن آزمون استعداد تحصیلی برای اکثر داوطلبان کنکور دکتری، این درس در کسب رتبه مطلوب در آزمون عمومی (مرحله اول) دکتری برای متقاضیان بسیار تعیین‌کننده و اثرگذار می‌باشد.
همیشه برای داوطلبان آزمون دکتری این سؤال مطرح بوده که آیا مطالعه درس استعداد تحصیلی ضروری است و خواندن آن تأثیری در نمره نهایی آنها دارد؟
این ذهنیت به سبب نام خاص این درس برای برخی از داوطلبان ایجاد شده که این بخش از آزمون تنها به سنجش هوش و استعداد داوطلبان می‌پردازد و خواندن آن تأثیرخاصی نداشته و صرف نظر از آن هم مشکلی ایجادخواهد نکرد؛
پاسخدهی به سؤالات درس استعداد تحصیلی نیز همانند بسیاری از دروس دیگر نیازمند یادگیری مهارت‌های خاصی است که جز با مطالعه و تمرین حاصل نخواهند شد.
برخی از داوطلبان بدون مطالعه این درس توانسته‌اند نمرات متوسط به بالایی کسب نمایند اما نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که اگر این داوطلبان نیز وقت مناسبی به این درس اختصاص داده بودند می‌توانستند نمرات بالاتری به دست آورند.
توجه: استعداد تحصیلی در آزمون دکتری با دارابودن ضریب یک، در حدود ۱۷ درصد در نتیجه نهایی آزمون کتبی مؤثر است. برای پاسخ دادن به این سؤالات قطعاً به استعداد فردی نیز نیاز است و برخی با وجود مطالعه‌ی این درس باز هم نمی‌توانند نمره مناسبی از آن کسب نمایند.
نکته:
به علت سادگی یا دشواری سؤالات تخصصی برای برخی رشته‌ها، نقش تعیین کننده سؤالات عمومی در رتبه داوطلبان به خوبی احساس می‌شود.
با توجه به اهمیت و ضریب پنهان درس استعداد تحصیلی در آزمون دکتری:
تهیه و تماشای مجموعه آموزشی استعداد تحصیلی راه دکتری با تدریس استاد امیرعرفانیان را به خاطر دسته بندی مطالب و ایجاد چارچوب ذهنی مناسب، تمرکز بر بخش‌های درصد آورتر آزمون استعداد تحصیلی، یادگیری کامل بدون نیاز به مطالعه قبلی و تمرین بعدی و نیز حضور در کلاس، و اختصاص حداقل زمان و استفاده از حداکثر بهره را به شما عزیزان توصیه می‌کنیم.
همچنین به شما پیشنهاد می کنیم چند دقیقه از فیلم این محصول آموزشی را در صفحه استعداد تحصیلی به صورت رایگان مشاهده فرمایید.
راه دکتری، آموزش استعداد تحصیلی با تدریس استاد عرفانیان را در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای شما فراهم آورده تا بهترین عملکرد را در مواجه با سؤالات این درس را در آزمون دکتری داشته باشید.
همان‌طور که گفته شد، استعداد تحصیلی یکی از دروس بخش عمومی آزمون کتبی دکتری نیمه متمرکز است که به سنجش توانایی ذهنی و درک داوطلبین، قدرت تحلیل و استعداد آنها می‌پردازد.
این بخش از آزمون دکتری، در بسیاری از گروه‌ها، از قسمت‌های زیر تشکیل شده است:
۱ . درک مطلب
۲. منطقی (استدلالی): این بخش در گروه فنی و مهندسی سؤال نمیشود.
۳. تحلیلی
۴. کمیتی
۵. تجسمی(این بخش تنها از گروه فنی و مهندسی سؤال می‌شود)
بدون شک پاسخگویی به سؤالات در هر یک از قسمت‌ها با مشاهده فیلم آموزشی استعداد تحصیلی استاد عرفانیان در راه دکتری به آسانی امکانپذیر است.
در ادامه به توضیح کامل هر یک از این قسمت‌ها می‌پردازیم.
به عبارتی دیگر،آزمون استعداد تحصیلی داراي ۲ بخش کلي (بخش کمیتي و بخش غیر کمی) و 7 نوع سؤال است:
الف: بخش کمیتي
در بخش کمیتی از آزمون دکتری، هدف سنجش میزان تسلط داوطلبان بر مفاهیم ریاضی و نیز هوش عددی می‌باشد که در آن سطح سؤالات طراحی شده برای گروه‌های آزمایشی متفاوت است.
بخش کمیتی در مجموع شامل سؤالات حل مسئله، سؤالات مقایسه‌های کمی، کار با داده‌های آماری، هوش عددی و هندسه می‌شود که هر بخش نکات و تکنیک‌های خاص خود را دارد که داوطلب می‌تواند با تمرین بر روی این تکنیک‌ها، شانس موفقیت خود را در این بخش افزایش دهد.
حل مسأله( Problem Solving ):
این سؤالات مسائلي از رياضيات پايه، هندسه فضايي، نظريه اعداد، سؤالات هوش، حساب و ديفرانسيل و… را شامل مي‌شوند.
سؤالات اين قسمت براي داوطلبيني که رشته تحصيلي آنها در دانشگاه مهندسي بوده، نسبتاً ساده است.
کفايت دادهها (Data Sufficiency):
در این سؤالات توانايي شما در تحليل مسائل كمي و تشخيص اين‌كه آيا اطلاعات داده شده براي حل آن كفايت مي‌كند يا خير سنجيده مي‌شود.
برخلاف سؤالات قبلي، در سؤالات كفايت دادهها، حل مسأله و به دست آوردن پاسخ آن لازم نيست؛
بلكه تشخیص این مهم است که آیا مي‌توانيد مسأله را با اطلاعات داده شده حل كنيد يا خير.
ترکیب شکل و عدد
ب: بخش غیر کمی
سؤالات منطقي(Critical)- (استدلالی):
سؤالات این قسمت به این صورت است که ابتدا یک گزاره در حد یک پاراگراف مطرح می‌شود و داوطلب باید بر اساس برداشتی که از پاراگراف داشته است یکی از گزینه‌ها را انتخاب کند.
شناخت انواع استدلال، چگونگی تضعیف یا تقویت یک استدلال، ایجاد فرضیه برای استدلال یا نتیجه‌گیری از آن مهارت‌های مورد نیاز این بخش هستند.
نکته: این بخش در گروه فنی و مهندسی سؤال نمیشود.
براي پاسخگويي به سؤالات اين آزمون لازم است موقعيتي را كه در هر سؤال مطرح شده مورد تجزيه و تحليل قرار دهيد و سپس گزينه‌اي را كه فكر مي‌كنيد پاسخ مناسب‌تري براي سؤال است، انتخاب نمایید.
تخصص و اطلاعات زياد برای پاسخ به این سؤالات نیاز نیست;
تنها باید سؤال را به دقت بخوانيد و با توجه به واقعيت‌هاي مطرح‌شده در سؤال و نتايجي كه بيان شده و يا بيان نشده، ولي قابل استنتاج اهستند، پاسخي را كه صحيح‌تر به نظر مي‌رسد انتخاب كنيد.
توجه: سؤالات منطقي قدري پيچيده و مبهم بوده و پاسخگويي به آنها به دقت، تمرکز و زمان قابل توجه نياز دارد.
سوالات چند قانونی (تحلیلی analyzing):
در اين سؤالات که در آزمون دكترا با عنوان سؤالات تحليلي مي‌آيند، یک مسأله تشریح می‌شود که در آن برای رسیدن به یک راه حل مشخص، باید یک سری محدودیت‌ها و قوانین رعایت شود.
نکته: دانش ریاضی، قدرت تحلیل ذهنی و هوش برای پاسخ به این سؤالات، ضروری است.
توجه: سؤالات بخش تحلیلی، مسائلی هستند که نیاز به هیچ پیش‌فرض ذهنی ندارند.
.برای پاسخ به این سؤالات باید سه گام اصلی طی شوند:
۱. مدل سازی مسئله تعریف شده بر اساس قواعد موجود
۲ . خلاصه کردن قواعد بر اساس مدل بدست آمده
۳. پاسخ به سؤالات براساس مدل و قواعد مسئله
در این بخش دو متن تخصصی چندپاراگرافی و چند سوال مرتبط با هر گروه آزمایشی طرح می‌شود که متقاضی باید بعد از مطالعه‌ی دقیق متن به انواع سؤالات کلی و جزئی پاسخ دهد.
در این سؤالات توانايي افراد در درک، تجزيه و تحليل و به کار بردن اطلاعات و مفاهيمي که در متن آمده، سنجيده مي‌شود. به بيان ديگر طراحان سؤال، در صدد هستند تا بدانند شما از پس مهارت‌هایی چون: فهميدن منظور اصلي متن. نتيجه‌گيري منطقي از متن. يافتن اطلاعاتي خاص در متن. تسلط در انتخاب عنوان براي متن و … برمی‌آیید یا خیر.
نکته: سرعت عمل کليد موفقيت شما در اين نوع سؤالات است.
سؤالات تجسمی(Visual):
در این سؤالات صرفاً هدف سنجش قدرت تجسم و میزان دقت و هوش تصویری داوطلبان می‌باشد.
در این بخش انواع اشکال در فضای دو و سه بعدی نمایش داده می‌شود;
داوطلب باید در کمترین زمان و با بیشترین دقت، ارتباط بین اشیا را در حالت‌های مختلف دوران یافته درک نمایند.
توجه: اين سؤالات ويژه استعداد تحصيلي رشته‌هاي فني- مهندسي مقطع دكترا مي‌باشد.
نکته:
ذكر اين نكته ضروري است كه سؤالات كفايت دادهها، تركيب شكل و عدد و نيز سؤالات تجسمي ويژه رشته‌هاي فني- مهندسي است و ساير سؤالات بين همه رشته‌ها مشترك است.
توجه مهم:
يك ويژگي متمايز آزمون استعداد تحصیلی در مقطع دكترا آن است كه در اين سؤالات از ميان گزينه‌ها، ممكن است دو مورد صحيح باشد و يا حتي هيچ كدام صحيح نباشد.
بنابر قرارداد، اگر در سؤالي دو گزينه صحيح باشد:
داوطلب بايد گزينه ۵ و اگر هيچ گزينه‌اي صحيح نباشد، گزينه ۶ را انتخاب كند.
اين امر باعث شده تا پيچيدگي اين آزمون دوچندان شود.
عمده سؤالات این بخش شامل دو قسمت است:
تشخیص الگوی تغییر یک شکل:
در این سؤالات باید روند تغییرات یک شکل را در نمونه‌های داده شده دنبال کرد تا شکل نهایی را براساس الگوی بدست آمده مشخص کرد.
اشکال سه بعدی:
در این سؤالات که بخش قابل توجهی از سؤالات تجسمی می‌باشند.
از داوطلب خواسته می‌شود تا به تعیین مکعب‌ها با تعداد مشخص وجوه رنگی، تعیین تعداد وجوه قابل مشاهده و غیرقابل مشاهده، تجزیه و ترکیب اشکل سه بعدی و رسم پلان و نمای اشکال سه بعدی و … بپردازد.
دفترچه راهنمای آزمون ورودی دوره دکتری (Ph.D) سال ۱۳۹۷
استعداد و آمادگي تحصيلي در آزمون سراسري كارشناسي ارشد
استعداد تحصیلی ويژه رشته مديريت، مدل بومی شده آزمون GMAT بين المللی می‌باشد که در طی اين سال‌ها دستخوش تغييراتی شده است و روند سؤالات نشان می‌دهد که به استانداردهاي آزمون بين المللی نزديك شده است.
اين مبحث در ايران يکی از موارد امتحاني آزمون ورودی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه‌های سراسری و آزاد گروه مديريت اجرايي (مديريت اجرايي، MBA و مديريت شهری) بوده و به صورت يک آزمون مستقل برگزار نمیشود.
برخی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی مانند نوبت دوم دانشگاه صنعتی شريف، پلی تکنيک تهران و سازمان مديريت صنعتی نيز در طول سال‌هاي گذشته از GMAT در آزمون‌هاي ورودیشان كه به طور مستقل برگزار شده است، استفاده کرده‌اند.
از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۵، آزمون استعداد تحصيلي تنها شامل:
سه مبحث حل مساله، استدلال منطقي و كفايت داده ها بود، در طول اين سال‌ها آزمون «استعداد و آمادگي تحصيلي» ۴۰ سؤال شامل:
۱۵ سؤال حل مسأله، ۱۵ سوال استدلال منطقي و ۱۰ سؤال کفايت داده ها بوده است.
اما از سال ۱۳۸۶ به بعد، با اضافه شدن مباحث درك مطلب و تصحيح جملات به آزمون، بودجه‌بندي سؤالات تغيير كرد.
هم اكنون آزمون از ۴۰ سؤال به شرح زیر تشکیل شده است:
| حل مسأله | ۱۰ |
| استدلال منطقی | ۱۰ |
| کفایت داده ها | ۱۰ |
| درک مطلب | ۵ |
| تصحیح جملات | ۵ |
استعداد و آمادگي تحصيلي در آزمون كارشناسي ارشد دانشگاه آزاد
يكي از مواد امتحاني در آزمون كارشناسي ارشد رشته مديريت اجرايي و مديريت شهري دانشگاه آزاد نيز كه از سال ۱۳۷۶ برگزار مي‌گردد، استعداد و آمادگي تحصيلي البته با تركيبي متفاوت از GMAT بين المللي و استعداد تحصيلي در آزمون سراسري مي‌باشد.
در آزمون دانشگاه آزاد، استعداد تحصیلی در سال‌هاي مختلف دستخوش تغييرات زيادي شده است.
در سال۱۳۷۶ «استعداد و آمادگي تحصيلي» ۳۰ سوال از آزمون مديريت اجرايي را به خود اختصاص داد که همه سؤالات از نوع حل مسأله بودند.
در سال ۱۳۷۸ نيز، ۳۰ سؤال از اين مبحث طرح گرديد که شامل ۲۰سؤال حل مسأله و۱۰ سؤال استدلال منطقي بود.
در طول سال‌هاي بعد تا سال ۱۳۸۸، همواره ۲۰ سال از «استعداد و آمادگي تحصيلي» طرح گرديده که به طور تقريبي شامل ۱۸سؤال حل مسأله و ۲ سؤال استدلال منطقي بوده است.
سؤالات حل مسأله عمدتاً شامل مسائلي از رياضيات پايه، هندسه فضايي، نظريه اعداد، سؤالات هوش،حساب و ديفرانسيل و… مي‌شود.
سؤالات اين قسمت براي داوطلباني که رشته تحصيلي آنها در دوران دبيرستان رياضي- فيزيک بوده نسبتاً ساده است.
نکته: بودجه‌بندي سوالات حل مسأله در آزمون سراسري و آزاد تفاوت چشمگيري دارد:
در آزمون دانشگاه آزاد اين سؤالات هم مباحث پايه رياضيات را در بر مي‌گيرد و هم سؤالاتي از مباحث حساب و ديفرانسيل پيشرفته (به خصوص مباحث انتگرال، مشتق، حد تابع، توابع نمايي و…).
لذا براي پاسخ دادن به اين سؤالات تنها تسلط بر رياضيات پايه کافي نيست.
از سال ۱۳۸۹، آزمون استعداد تحصيلي در كنكور آزاد در حوزه‌هاي امتحاني مختلف سؤالات متفاوتي را در برگرفت.
در برخي حوزه‌هاي امتحاني، تمركز بيشتر بر سؤالات حل مسأله بوده و در برخي حوزه‌ها سؤالات استدلال منطقي و تصحيح جملات بيشترين سهم را داشته‌اند.
